‘ Dit is nou zo’n situatie waarvan ik me kan voorstellen dat er van tevoren door de nomenklatoera niet echt over is nagedacht en samengezworen, maar nu het zo is gelopen, komt het ze eigenlijk wel goed uit. In het grotere kader van de atomisering, het verstuiven, van de burgers, om te voorkomen dat ze zich als burger gaan ontplooien. Mondige burgers, die zich organiseren, zijn voor de nomenklatoera alleen maar lastig.’
– ‘ De schrijver van het stuk, Joshua de Roos, voelt dat hij als student te kort komt en hij legt de vinger op de meest zere plekken, maar tot een initiatief dat leidt tot veranderingen komt het blijkbaar niet.’
‘ Dat kost tijd en dus: studiepunten, en dus: geld, en dus: een hogere studieschuld.’
– “Dat zal ongetwijfeld meespelen, maar wanneer De Roos genoeg medestudenten enthousiast kan krijgen voor het idee, dan zouden ze verandering kunnen afdwingen. Door een boycot in combi met bezettingen van kantoorgebouwen bijvoorbeeld. De Leidse managers hebben daarom een groot massief ijzeren hek voor Rapenburg 70 neergezet. Dat werkt op z’n minst even vertragend bij een stormaanval.’
– ‘ Momenteel leven de studenten elk in een aparte doos. De meesten hebben bijbanen, anders kunnen ze hun studie niet betalen, en sommigen zullen het ook comfortabel vinden. Ieder werkt voor zich en de docent heeft intussen routinewerk gemaakt van het nakijken en becijferen van papers en tentamens. De docent kent haar studenten nauwelijks nog.’
– ’ Dat het armoe is, ben ik met je eens, maar wij stammen nog uit de tijd van “bijna-gratis-studeren,” werkgroepen bij de professor thuis en op het tentamen – ook bij haar of hem thuis – je zelf-ingevulde tentamenbriefje meenemen.’
‘ Professor Y accepteerde het ingevulde cijfer meestal gewoon, tenzij hij je toch een beetje een free rider vond, of hij die dag narrig was, dan ging hij echt tentamen afnemen. Ook dat liep meestal goed af. Had je een negen ingevuld dan kon je eigenlijk nooit lager dan een zevenenhalf (7,5) zakken, maar meestal werd het een acht of soms zelfs een negeneneenhalf (9,5), zoals ikzelf heb meegemaakt.
– ’ Jawel, maar de professoren toen, kenden hun studenten natuurlijk al van colleges. Dat waren niet van die massale aantallen als nu. Behalve bij rechten en medicijnen. Dat was altijd massaal.’
‘ Nou, in Rotterdam, toen nog maar pas Erasmus geheten (of zelfs nog net NEH, maar wel al verhuisd naar Kralingen), zat je bij economie ook met zo’n 1200 man eerstejaars in de grote aula, vertelt mijn moeder.’
– ‘ Idealiter zit je eens per week met een groep van max zeven studenten op werkgroep met een wetenschappelijk medewerker, een tutor. Dat vergt enkel een herverdeling van het vele geld dat nu rondklotst tegen de plinten van de managerskantoren en de reclamebureaus die voor de organisatie-branding zorgen.’
‘ Het is raar, dat ook intelligente mensen, want dat zijn de meeste studenten toch, er niet in slagen structuren te veranderen. Waar zou dat aan liggen?’
– ‘ Goeie vraag. Dat isoleren van mensen en groepen, is een oud middel. Het atomiseren van huisartsen is een verschijnsel dat hierin past. Dit zijn zelfstandige werkende professionals die nog een bepaald ethos hebben. Bijvoorbeeld tot uitdrukking komend in het medisch geheim. Dat zijn dingen de “ze” (de nomenklatoera) ongaarne zien, en proberen te slopen en te eroderen.’
‘ Dat zagen we bij het buiten spel zetten van de huisartsen tijdens de corona-griep. Het verhandelen van huisartspraktijken, was en is (?) ook zo’n ziekmakertje. Alles moet vermarktbaar zijn en worden. En waartoe in vredesnaam?! Dat blindelingse privatiseren en commodificeren is een doel op zich geworden.
Huisartsen moeten zich “producenten” gaan voelen, inwisselbare flexwerkers, die producten leveren en daarbij liefst de pharmaceutische maffia rijk maken. Gezondheid als handelswaar.
Ik vraag me steeds vaker af waarvoor we nog een Volksvertegenwoordiging kiezen. Wat doen die Kamerleden eigenlijk de hele dag? En dan bedoel ik: aan zinnig werk ten behoeve van ons allemaal. Dus niet aan het tijd besteden aan hun eigen lobbywerk en private verdienmodellen.’
