‘ Zoek in de Van Dale op wat lubben en paaien betekenen,’ raadt Rinne, ‘ beide werkwoorden hebben meerdere betekenissen en de gemeenschappelijke noemer heeft met “vis” te maken. Zou ik willen beweren.’
‘ In deze vissige context denk ik dan aan: een spierinkje uitgooien om een kabeljauw te vangen,’ zegt Mohammad, ‘ want je zit het stuk over Forum te lezen, zie ik: “Forum paait twee kiezersgroepen.” Volgens mij “paait” Forum veel meer kiezers dan zich in twee groepen zouden laten verdelen. De journalist kiest uit retorische overwegingen voor de oppositie, de polarisatie: voor of tegen de Nexit, maar daar moet je doorheen kijken. Complementaire oppositie. Als Forum zich in die hoek schildert (to paint oneself into a corner), dan begeeft hij zich op het heilloze hellende vlak.’
‘ Much ado about nothing indeed. Want een Nexit is momenteel niet werkelijk, realistisch, aan de orde is,’ meent Ilham. ‘ Wat bedoelt de journalist trouwens met “ een dubbel Nexit-standpunt” ? Dat is volgens mij een ongunstige framing waarin dubbelhartigheid doorklinkt.’
‘ Klopt. Het gaat om een temporeel proces: Nexit-op-termijn. Niet wel/geen Nexit tegelijkertijd voorspiegelen, om de kiezer te verwarren – maak het water tükisch trübe, zoals de forellenvisser van Schubert dat doet – en verschalk dan de verwarde kiezer. Dat is een onsympathiek en weinig vertrouwenwekkend frame. In troebel water vissen. Mooi hè, dat tückisch, schijnheilig, kwaadaardig geniepig achterbaks.’
Ilham: ‘ Baudet moet oppassen niet de SP achterna te gaan. Ik bedoel: bijna overal meteen tégen zijn, zonder haalbare alternatieven te bieden of in het vooruitzicht te stellen. Dat is in het begin spannend, maar op den duur de dood in de pot. Een politicus moet uitdagende alternatieven bieden, waarbij zij zich in het begin bijna onvermijdelijk afzet tegen de heersende, de vigerende, sleur-slogans en de tot routine verworden, afgekloven en uitgewoonde, gedegenereerde, politieke programma’s en schlemielige schmier-scenario’s.
Nexit als mentale houding, als frame, is prima, maar zodra je er nu praktische vertaling aan wilt geven, ga je het moeras in. Het lijkt me veel profijtelijker om je regelmatig bij gelegenheid vóór de Brexit te verklaren – dat betekent impliciet vóór een Nexit zijn, maar nu nog niet meteen te doen – en de morele dimensies daarbij te onderstrepen. Economie is prima, die dimensie moet je vooral in de gaten houden, maar wij leven niet bij brood alleen. Dat is de fuik (alweer vis) van het VVD-neoliberalisme, dat straft zichzelf af. Geen economische dagdromerij, maar vooralsnog vooral politieke mijmeringen. Nexit-op-termijn kun je gebruiken als een van de aantrekkelijke programmapunten. Wel vóór Europa, en dús vanzelf tegen (nog meer) EU.’
Mohammad grijnst als hij zegt: ‘ Vis is in het Frans poisson. Op z’n Derridaiaans kun je poisson en poison (vergif, kreng), net als baisser en baiser, verwisselen. Gifts and Poison, (kiss of death) dat is trouwens een boektitel. Het boek gaat over reputatie (identiteit; je bent deels dat wat anderen over je beweren en zeggen) en reputatie-beheer.’
‘ Steeds als ik dat ever closer union lees, dan voel ik als het ware de strop om mijn nek die steeds strakker aangehaald wordt,’ zegt Ilham. ‘Beklemmend, benauwend.’
‘ Het zou ook goed zijn als het “referendum” beter gepositioneerd zou worden, ‘ meent Moh., ‘ nu wordt het referendum vooral als boeman-bangmaker gebruikt door de nomenklatoera: referenda zijn het recept voor chaos. Terwijl referenda op Zwitserse leest geschoeid een platvoet-democratie weer rechtop kunnen laten lopen, en niet langer kreupelend en strompel-struikelend zoals tegenwoordig bij ons het geval is. Van “incident” (het zijn symptomen) naar incident en met veel spin, reclame en volksverlakkerij strooien en smeren.’
‘ Zeg, bedoel jij met hegemonie wat Antonio Gramsci daaronder verstaat?’ vraagt Ilham aan Rinne. ‘ Dat wil zeggen: een groep domineert de rest, doordat de anderen, de gedomineerde, groepen het wereldbeeld, de ideologie, van de dominante, de heersende, groep hebben geïnternaliseerd, zich eigen gemaakt?’
‘ Bingo! Nagenoeg alle politici hebben het neoliberale wereldbeeld geïnternaliseerd, daarom dat je niet meer kunt kiezen wat je stemt. Stemmen is een zinloos ritueel geworden, want je krijgt altijd neoliberale politiek over je heen. De politieke nomenklatoera vaart wel bij de positie en het verdienmodel dat hem in de neoliberale wereld geen windeieren legt.’
Moh.: ‘ Gramsci verbaasde zich erover dat er geen revolutie ontstond, terwijl de omstandigheden – in de tijd waarin hij leefde hè! – er volgens hem rijp voor waren. Transponeer ik het, misschien iets kort door de bocht for the sake of the argument, naar nu, dan verbaast me dat ook: onze maatschappij is kapotgeprivatiseerd en stuk gedereguleerd, we zijn van high trust society al flink op weg naar een low trust society, onze pensioenen worden gekort, onze AOW-leeftijd wordt steeds verder opgeschroefd, dit kabinet ontneemt ons doodleuk en op autoritaire wijze de mogelijkheid tot het optuigen van een referendum, ons onderwijs wordt almaar verder uitgehold, er heerst nog steeds een woningentekort terwijl met huizen wordt gespeculeerd, massamigratie wordt gestimuleerd (Marrakesh Compact) terwijl er nog legio niet-ingeburgerden rondlopen, het verschil tussen arbeidsinkomen en vermogensaanwas wordt gestaag groter. Ik kan nog doorgaan hoor, maar dit schiet me spontaan te binnen.’
Ilham: ‘ Momenteel heeft de nomenklatoera het Klimaat als boeman opgetuigd. Onze Volksvertegenwoordiging – dus met name de Tweede Kamer – laat haast alles labbekakkig passeren en stempelt enkel af. Ze weten steeds minder en worden gecast op media-geschiktheid. Als het even echt gaat knijpen, verklaren zij bij monde van hun volksverlakkers dat de Kamer geschokt is, of onthutst, of verbijsterd, of zelfs woedend. Veel verder komt het niet. Vandaar dat we steeds verder de puree in zakken. Dit is niet van vandaag of gisteren.’
‘ In Gramsci’s tijd zwichtten de arbeiders voor het fascisme. Liever dan in opstand te komen sloten ze een collusieve alliantie met hun onderdrukkers. Waarom kon dit? Ze internaliseerden het wereldbeeld van hun onderdrukkers. Een vorm van het Stockholm syndroom. Waarom worden hier zo weinig mensen lid van een vakbond? Waarom laten zovelen zich afschepen als slovende en sappelende zzp’er met de smoes dat ze dan vrij zijn en ondernemers van hun eigen leven? Dat is toch je reinste humbug?’
Ilham heeft intussen de Selections from the Prison Notebooks (ISBN: 0 85315 280 2) erbij gehaald. ‘Het gaat ook over de representatieve democratie,’ zegt ze al lezende. ‘Op bladzijde 418 schrijft Gramsci dat alleen dan van vertegenwoordigen, representatie, kan worden gesproken wanneer er tussen de leiders, rulers, en degenen die zich door hen laten leiden, vertegenwoordigen, een organic cohesion bestaat: “ in which feeling-passion becomes understanding and thence knowledge (not mechanically but in a way that is alive > [ authentiek]), then and only then is the relationship one of representation. “
Marketing en spin vervalsen dus het representatieve gebeuren. De stemwijzer liegt weliswaar niet, maar de pipo’s die heten te staan voor wat de stemwijzer beweert, die deugen niet. In die zin liegt de stemwijzer, hoewel hij tegelijkertijd de waarheid spreekt.’
Rinne: ‘ Met het referendum heb je dezelfde moeilijkheid als met Nexit. Plof je een rammelend referendum (niet duidelijk in de vraagstelling plus toelichting) plompverloren in de vijver, dan moet de ongetrainde kiezer onwennig aan de slag met een onbekend instrument en zal de uitkomst allicht vaker “onbevredigend” zijn. Dus niet pats – boem zonder aanloop en opmaat, waarin het gepeupel vertrouwd wordt gemaakt met het idee, het gebruik en de (mogelijke) gevolgen.
Deze gotspe haalde D66-mevrouw K3O uit. Die zei doodleuk: het referendum voldoet niet aan de verwachtingen (wiens verwachtingen?) en daarom begraven we het heel diep. Een gotspe! Waar ze gewoon mee wegkwam!’
‘ Ja, dat was en is botweg de middenvinger naar ons opsteken,’ meent Ilham, ‘vooral omdat een D66-minister (Ollongren) zich voor Rutte’s karretje laat spannen en het kroonjuweel van haar partij vermoordt, komt het dubbel hard aan. Psychologisch sterk, omdat het verslagenheid en fatalisme bij de kiezer bevordert. Immers: als zelfs D66 de neoliberalen de voeten kust, tja, wat kunnen wij, deplorables, dan nog? We mogen ze dankbaar zijn dat we op ze mogen stemmen en dus Democratie hebben. Pervers natuurlijk, maar zo werkt het wel.’
Moh.: ‘ Inderdaad. De kiezer denkt: ik heb toch niks te makken, want zelfs met een referendum-uitslag doen ze daar op het pluche gewoon hun eigen zin. ‘
‘ Bekijk het debat tussen Baudet en Van der Staaij nog een keer. Dan zie je hoe Baudet weigert zich in het heersende vertoog, discours, te schikken en daar steeds alert, gevat en snedig een eigen frame tegenover stelt. Dit kun je niet leren, die lenige snelheid van geest plus de kennis van zaken, moet je gewoon hebben.
Je ziet ook dat Kees Staaij het referendum impliciet afwijst en impliciet pleit voor vertrouwen in de politici, die de kiezer nog steeds zouden vertegenwoordigen. Terwijl juist dat laatste inmiddels zeer de vraag is – om het nog vriendelijk te zeggen.’
♠
Forum paait twee kiezersgroepen
Philip de Witt Wijnen – NRC 10 april 2019 om 22:14 https://www.nrc.nl/nieuws/2019/04/10/forum-paait-twee-kiezersgroepen-a3956522
Nexit Forum voor Democratie lijkt bewust een dubbel Nexit-standpunt te huldigen. „Noem het een goede mix van ideeën.”
https://lyricstranslate.com/de/die-forelle-trout.html
Complete debat | Van der Staaij en Baudet in debat
Reformatorisch Dagblad Streamed live on Dec 14, 2018 – https://www.youtube.com/watch?v=GpnpTm6SYG4
Op 14 december 2018 gingen fractievoorzitter van Forum voor Democratie Baudet en fractievoorzitter van de SGP Van der Staaij met elkaar in debat. Aanleiding was de eerste ‘Nacht van Gouda’, georganiseerd door Driestar Educatief.
Nieuw: ouderwets onderwijs / NRC 11 april 2019
” Veel scholen lokken leerlingen met vernieuwing. Maar kinderen hebben juist behoefte aan sturing en regelmaat om elementaire vaardigheden te leren, schrijven drie pedagogen als reactie op een kritisch rapport van de onderwijsinspectie.
In het jaarlijkse rapport De Staat van het Onderwijs (2019) luidt de onderwijsinspectie de noodklok over het afnemende taal- en rekenniveau en de toenemende laaggeletterdheid. Verschillen in prestaties tussen scholen worden groter en de segregatie in het onderwijs groeit.”