‘ Ondermijning, daar komt het uiteindelijk op neer. De Nederlandse overheid laat zich ondermijnen (artikel Iffet Subaşı – Algemeen Dagblad, 19 Jul 2024: “ Osama raakt helemaal in paniek als hij plotseling 26.000 euro moet betalen aan het UWV. Fatima krijgt slapeloze nachten van de 6000 euro schuld die ze heeft opgebouwd na haar scheiding. Wanneer beiden met de handen in het haar zitten, komt de Rotterdamse miljardairsfamilie Van der Vorm om de hoek kijken. Die wil hun schuld, en die van duizend andere gezinnen, wel aflossen.”).
Institutionele ondermijning. Dat is het frame dat we hiervoor kunnen gebruiken. Het gebeurt door incompetentie, onverschilligheid en misschien zit er zelfs “sociaal sadisme” bij, dat laatste zou kunnen, maar dat weet ik echter niet. Het maar blijven voortetteren van de Toeslagenfraude door diezelfde overheid past in het frame. Net als de ellende in Groningen. Blijkbaar zijn er entiteiten die belang hebben bij maatschappelijks ontwrichting en die daar misschien zelfs van genieten. Systematische institutionele ondermijning. “Onze Lieve Heer heeft vreemde kostgangers,” placht een van mijn grootmoeders te zeggen. Volgens haar staat UWV voor: Uw Werk Verdwijnt.’
- ‘ In goed Nederlands: governmental callousness. Indien er moedwil aan ten grondslag ligt, dan zou zo’n casus deel kunnen uitmaken van een subtiel maar effectief plan om de Nederlandse maatschappij verder te ondermijnen. Door het privatiseren van compassie – en liefdadigheid. Wie zou op zo’n frame, zo’n narratief, durven en kunnen komen? Ik had een oma die vaak zei dat de zon niet voor niets opgaat. Wat wil zo’n filantroop ervoor terug? Als burger sluit je met de overheid een stilzwijgend contract, maar met een privé-persoon ….? Dat kàn via patronage en clientelisme (cronyism) naar een mafioos gebeuren afglijden, of omlaag roetsjen. Vermoedelijk is dat op vele terreinen al lang gebeurd. Denk maar de pseudo-privatisering van de publieke diensten; die heeft vooral tot kartelvorming geleid, terwijl verhoogde doelmatigheid, die zou resulteren in méér en bétere dienstverlening tegen lagere kosten voor de burger, werd en wordt gepredikt. Propaganda- en PR-apekool dus.’
‘ Klopt. Overal waar via de mafia-methodes wordt gewerkt, wordt het publiek bestolen en komt het er bekaaid vanaf. Wie gaan er vandaag de dag nog shoppen voor een “voordelige zorgverzekeraar”? Dat deden mensen de eerste jaren, sommigen zaten weken te puzzelen, totdat ze doorkregen dat ze linksom of rechtsom toch altijd worden bedot en bestolen. Dan komt de doffe berusting: je kunt het tóch nooit van ze winnen. Hetzelfde geldt voor de energieleveranciers, de twee internetproviders, ons openbaar vervoer en ons onderwijs. Waarschijnlijk vergeet ik er nog een paar? Aan de buitenkant is aan de mensen bijna nooit iets te zien. Men voert de normale routines uit en doet z’n ding, maar wat gaat er in de hoofden en harten van al die mensen om?’
- ‘”Le cœur a ses raisons que la raison ne connaît point,” schrijft Blaise Pascal in zijn Pensées (1669). Lang voor Freud.’
‘ Volgens Immanuel Kant sluit je als burger stilzwijgend en vanzelf een sociaal contract met de staat, de overheid. Jij zegt “casus”, maar dit geval van meneer Osama zou volgens de krant niet op zichzelf staan. Er is sprake van meerdere casussen. Private partijen redden burgers uit het moeras waar ze door overheidsstuntelen in verzeild raakten. Hoe kàn dat structureel worden? Plan, complot, mwah, misschien in het begin. Op een bepaald moment gaat het vanzelf, dan is er genoeg momentum en vindt iedereen het nobel en vanzelfsprekend: “Hè gelukkig, veel mensen blijken beter, fatsoenlijker en betrouwbaarder dan de Staat en zijn instituties. Waarom betalen we eigenlijk nog belastingen? We kunnen beter de juiste filantropen vrijstellen van belasting betalen en ze steunen – tégen de Staat.” Die kant zou het op kunnen gaan, jazeker. Nobel en kwaadaardig. Twee kanten van dezelfde medaille. Cognitieve dissonantie in optima forma.’
- ‘Het zóu een van de manieren kunnen zijn om een staat van kant te maken. Zelfs zonder dat men het beseft, het publiek het doorheeft of de massa het zich bewust is. Een sijpelend ondermijningsproces, met veel venijn (venom).’
‘ Valt het jou ook op hoe makkelijk je Kant kunt mis-lezen? Perpetual War (Krieg) in plaats van Peace. Misschien heeft de goede Kant zich wel verschreven?’
