*
De Oekraïne is dichter bij ons bed dan Gaza, maar dit vignet over die chirurg in Gaza triggerde jou omdat jij het wil hebben over de brillenbranche in Nederland, de brillenboeren (vroeger mocht men nog ‘brillenjood’ zeggen, vanwege Baruch Spinoza die om den brode lenzen moest slijpen?) en hun marketing-ketens. Ik probeer het met Spinoza wat in het positieve te trekken.
Waarom gaan Nederlandse chirurgen trouwens naar Gaza terwijl de Nederlandse GZ personeelsgebrek kent en wachtlijsten? Misschien omdat je in Gaza kunt opereren zonder het risico te lopen van een tuchtcollege als je een beunhaas blijkt? Doen buitenlandse artsen in Gaza praktijkervaring op, op een manier en wijze die in Nederland (nog) niet mag en kan? Gaza als proefkonijnen-tuin? Ik weet het, we lopen op Kerst aan en dan zijn feel good teksten helemaal in. Terwijl Kerst officieel al is afgeschaft, nietwaar? Alleen de handel, de commercie, rond Kerst blijft over.
De obligate disclaimer dat déze chirurg uiteraard ….. enzovoorts, laat ik achterwege, want dat wordt zo vervelend.
Overigens is jouw vignet niet helemaal bezijden de brillenbranche en de oftalmologie, omdat er staat ‘door de ogen van …’ Geertje draagt geen bril, maar wellicht contactlenzen?
- Touché! Bravo! Spinoza Baruch werd door de Portugees-joodse gemeenschap in Amsterdam in 1656 gecanceld, geëxcommuniceerd, en hij zou hoogstwaarschijnlijk vandaag de dag Israël niet in komen, omdat hij én door een heel andere bril, én met heel andere ogen, naar het Gaza-gebeuren zou kijken dan een Benjamin Netanyahu & kumpenie ….. dat vermoeden heb ik althans.
Brillenjood, omdat (joodse) straatventers en marktkooplui vroeger brillen mochten verkopen. Ja ja dat geloof je niet hè?! Naderhand werd brillenjood een ‘scheldwoord’ voor iedereen die een bril droeg en nu is dat woord taboe om weer heel andere redenen.
Jouw insteek over artsen in Gaza heeft alles te maken met low-trust en high-trust societies. Cui bono, wie spint er garen bij elke transactie die wordt verricht?
Vandaag de dag mogen in Nederland marktkooplui nog steeds brillen verkopen, de naam opticien – optometrist is in Nederland niet beschermd. Nederland lijkt wat dat betreft op een Derde Wereldland, in tegenstelling tot België en Frankrijk (zie bij brillen: sans concession). Niet eens elke brillenboer in Nederland is lid van de NUVO. Waarom wil jij het over brillen hebben?
- Als jij nog even doorpraat, vertel jij vermoedelijk het verhaal dat ik wilde vertellen; je bent aardig op dreef. Hier komt ‘ie. In de trein zaten twee jonge dames tegenover mij en een ietsje minder-jonge dame naast me. De overbuurvrouwen hadden het over de nieuwe bril van een van hen: “Wat een leuke nieuwe bril heb je! Hoe bevalt ‘ie, zit ‘ie goed?” De ander neemt haar bril af en geeft die aan haar vriendin: “Hij zit goed, maar ik kijk er niet lekker door en er blijft veel stof aan de glazen kleven. Ik blijf poetsen. Bij mijn vorige bril was dat niet het geval. Volgende week ga ik naar mijn zus in ******* België en dan laat ik me daar een nieuwe bril aanmeten.” De andere heeft de bril intussen op en af gezet en zich met bril op in het treinraampje bekeken. Ze knippert met de ogen en geeft de bril terug. “Hoe sterk is hij? Ik word er een beetje duizelig van, maar zó sterk is je bril ook weer niet, geloof ik? Het luistert toch behoorlijk nauw hè?”
Stof dat op de brillenglazen blijft kleven, dat heeft onder andere te maken met de coating is het niet, en of het kunsstofglazen zijn en krasvrij en dat soort dingen. Trees draagt een bril, daarom weet ik er iets van. Ze koopt altijd bij een NUVO-lid opticien. De meest mensen lopen in een brillenwinkel direct naar de uitgestalde monturen en laten zich zonder verder te vragen een bril aanmeten, ook lettend op de prijs van het montuur. Trees kijkt altijd of er een NUVO etiket in de zaak is te zien en verifieert bij de brillenverkoper of zij/hij gediplomeerd opticien/optometrist is. Ook welke merken glazen in die zaak worden gebruikt, bijvoorbeeld: Essilor, Nikon, Rodenstock, Zeiss, Hoya ….. Jawel, ik ga vaak mee, om het montuur te beoordelen (dat koopt ze tenslotte voor mij) daarom weet ik dit. Wat valt er te lachen?
- Nou, jullie hebben een puike relatie, daarom. Trees kookt heerlijk en ze speelt prachtig cello, wat kan een man nog meer verlangen. O ja, boeken, Trees houdt van boeken. Jij in een brillen-toko. Je hebt gelijk: je moet zoveel mogelijk dingen sámen doen. Voor kinderen moet je liefst Hoya-glazen hebben. Dat weet ík dan toevallig weer.
Precies. Wie vertelt je dat? Trees vroeg wanneer jullie weer komen eten en ik sluit me daarbij aan. Neemt Lenie haar viool mee en drinken wij Courvoisier, net als vroeger.
- Vroeger, toen Boris Braginsky nog onder ons was, met zijn balalaika, zijn weemoedige Russische liederen en zijn eersteklas vodka. Vroeger, toen de Courvoisier nog betaalbaar was en je voor een ruime kamer bij een hospita, honderdvijftig gulden per maand max betaalde! Ma Horn, in ********, weet je nog? Die kwam om 22:30 rinkelend met de bel vertellen dat het herenbezoek weg moest wezen. Kun je je dat nog voorstellen?
Natuurlijk. Lenie heeft er nog een jaar of wat gewoond. Dat vonden mijn schoonouders een must voor een nette jonge dame, anders mocht ze niet op kamers. De alpinisten S en F hadden zich een keer op het dak verstopt en zeilden langs het huiskamerraam van ma Horn omlaag, toen die na de inspectie met haar genever-met-suiker in haar fauteuil zat. Ze wist niet wat ze zag en ze had nog niet eens een neut op. We hebben haar wijs kunnen maken dat ze spoken zag, en dat dat kwam doordat ze zo veel genever dronk. Zeg, over Boris, heb jij ooit kunnen achterhalen wat een wiskundige, superschakende, Rus met Javaans en Madoerees moest? En met Nederlands? Ach, maakt niet uit ook, het was een toffe gast en hij zong prachtig. Desnoods was ‘ie kolonel bij de KGB, voor mijn part.
- Où sont les neiges d’antan? Juist. Courvoisier, brillenboeren in België en Frankrijk, sans-consession,’ zonder toegeving.’ Nou, mijn buurvrouw mengt zich in het gesprek met de twee overbuurvrouwen. Ze blijkt oogarts te zijn en ze vertelt de beide dames in grote lijnen hetzelfde wat jij vertelt.
De Nederlandse politiek heeft de brillenmarkt vrij gelaten voor marktwerking, dus kun je nagaan wat er gebeurt. Zowat iedere cowboy kan zich opticien noemen en een brillenboetiek openen; vaak zitten ze bij een low-price-keten. Tel uit je winst. Nederland is altijd en overal koploper en voortrekker als het om BS-baggerbeleid gaat. Zelfs op het geopolitieke vlak, zoals de soap met het Chinese Nexperia. Vraag je eens af waar een Mark Rutte zijn brillen laat aanmeten en waar een Rob Jetten zij ooglaser-operatie heeft laten verrichten, terwijl zij hoogstwaarschijnlijk alles op Staatskosten kunnen laten doen, dacht je niet?
Natuurlijk, natuurlijk. Vandaar dat optisch waarnemen van het afglijden van Nederland van een super-high-trust-society, naar een deerniswekkende low-trust-maatschappij, waar de burger door de politici als consument wordt gefopt, bedot en mis-handeld. “Rutte is het schoolvoorbeeld van een bijna-blinde bijziende,” want die ontleent wat hij aan visie zou móeten hebben, aan zijn brillenboer: “Voor visie moet je naar de opticien. De mijne heet Mol Myopics.” Dat laatste verzin ik er zelf bij, want hij schijnt net als Trump een stel influencers te hebben ingehuurd van wie John de Mol (met zijn VI-mannen) er een zou zijn. Zo wordt althans beweerd door de ritselende bladeren in de wind, in Den Haag.
- “Rutte is helaas ook moreel-myopisch. De Oekraïne-oorlog is verloren, maar meneer blijft uit z’n nek kletsen over de overwinning op Rusland, intussen worden er nog talloze mannen dagelijks door de gehaktmolen gedouwd en bombarderen de Russen met chirurgische precisie de boel plat en in het ongerede. Never mind, the show must go on…” Waarom besteden de praat-fora en podcast-producenten dáár niet eens een paar afleveringen aan. Kletsen over zware filosofen en grote geopolitiek is heel deftig, maar regelmatig een gesprek over de zogenaamde ‘vrije markt’ in Nederland aan de hand van de brillenboeren bijvoorbeeld en het privatiseren van de bouw-inspectie en het afschouwen van bouwconstructies – volgend jaar schijnt er een evaluatie over dat geprivatiseerde afschouwen plaats te gaan vinden. Heb jíj daar hoge verwachtingen van? Ik in ieder geval niet.
Ik ook niet. Maar aan de brillenboeren zouden ze best een paar afleveringen kunnen besteden. Waar en hoe koopt een Syp Winia bijvoorbeeld zijn brillen, waar heeft Arno Wellens de zijne laten aanmeten, en Kees van der Pijl, Rogier van Bemmelen? Over de contactlenzen-business zal net zo veel zijn te vertellen, vermoed ik.
- Zeker weten. Op de valreep: over de nep-vrije-markt, lees: Hans Achterhuis, De utopie van de vrije markt.
………………… ………………….. ………………. …………………..
………………… ………………….. ………………. …………………..
