Trijntje roept lachend terwijl ze op het scherm wijst: ‘ Studenten – en alles wat zich daartoe rekent of gerekend wordt – die scriptiebegeleiders inhuren zijn losers! Die hebben er niks van begrepen en die zullen het nooit maken. Misschien dat ze nog de polletiek in kunnen, als ze over de juiste kruiwagens beschikken tenminste. Kun je een positie bij het Project Europa in Brussel scoren, dan ben je meteen top-aap en binnen vijf jaar binnengelopen, louter met slempen en slampamperen.’
Doede: ‘ Je bedoelt dat je het helemaal zelf moet doen, een scriptie schrijven?’
Trijntje tikt tegen haar voorhoofd: ‘ Jij bent helemaal Gekke Henkie zeg! Tuurlijk niet! Je kóópt zo’n scriptie of dissertatie of welke tekst dan ook natuurlijk gewoon kant en klaar en je gaat lekker op vakantie. Met geleend geld desnoods. Als je veel geld leent en het lukt je toch niet met een snelle carrière, dan laat je je gewoon failliet verklaren. Dan word je bijna altijd automatisch grootbankier, want je gedraagt je immers als een echte bankier. En dan word je met belastinggeld gered. En dan ga je weer op vakantie. Zo werkt de wereld tegenwoordig. Voor wie het spelletje door heeft en een beetje slim speelt, is het leven een grote vakantie. Dat is neoliberalisme op zijn best! In Amerika kopen een beetje rijke ouders voor hun kroost kant en klare academische titels van top-universiteiten. Maar zelfs dat hoeft niet meer. Kijk naar een Donald Trump, een Mark Sudderdwerg of een Jeff Boevenklos.’
Doede zucht: ‘Te bedenken dat wij zijn gestopt met bijles geven omdat we vreesden het corrupte systeem daarmee in stand te houden. Wij redeneerden: de scholen en hun personeel moeten het zelf doen, want als wij de leerlingen oppeppen en ze scoren goed, dan is het net alsof de betreffende school zo goed is. Dan verbetert er niks. Wat een foute en naïeve redenatie was dat dus. Doodjammer, en die canon van Frits van Oostrom is nog wel zo smaakvol uitgegeven. Niemand wil ‘m nog hebben.’
Trijntje klinkt monter: ‘ Ach, ik ken bijvoorbeeld moeders die hun dochters grondig voorlichten en ze dan de baan op sturen. Ouders willen namelijk bijna altijd dat hun kinderen het beter krijgen dan zijzelf. Met een of twee tricks per twee weken, verdienen die chicks vaak meer dan hun slovende ouders samen in een maand aan salaris bij elkaar zwoegen. Of ze slaan een snelle ICT-miljonair aan de haak, dat kan eventueel ook nog. Of als escorte of schandknaap van een oliesheik van cruise naar cruise wippen – alleen voorlopig even niet op de Donau en niet in een Boeing. Dat is alles. Kansen te over op de vrije markt. Anything goes. Je moet vandaag de dag marktgericht denken en marktconform doen. Knoop dat maar in je oren. Leve het neoliberalisme, dat is een zegen voor de wereld, een soort neomoralisme opgespoten met slagroom en lachgas. Bijna helemaal van lucht dus. Weegt niks. Te gek-vet-cool-gaaf!’
Doede: ‘ Dit artikel van Trouw gaat dus in feite over een niet-langer-bestaande maatschappij. Alleen weten we het niet, of we doen krampachtig of we het niet weten.’
Trijntje: ‘ Tuurlijk man. Alle kennis veroudert tegenwoordig toch razendsnel. Daar valt niet tegenop te educeren. De leerkrachten zijn al lang blij als een student iets inlevert. Die gaan echt niet meer moeilijk doen. Neen, het is tegenwoordig kat-in-het-bakkie jongen. Iedereen grist, graait en grijpt wat ‘ie kan. Volgens de top-down filosofie, het trickle through marktmodel, want het begint altijd bovenaan, op iedere apenrots. Dus ga lekker genieten en na ons de zondvloed.’
Doede: ‘ Dat zal dan wel een super-jumbo zondvloed zijn: een tsunami denk ik.’
Trijntje: ‘ De Moeder aller tsunami’s. Hou je surfplank maar klaar. Je surft zo het nirwana in. Doei!’
Doede: ‘Nou je hebt me wel geïnspireerd. Ik kikker er helemaal van op. Wat kost dit advies?’
♥