*
……………… ……………. ……………. …………………
……………… ……………. ……………. …………………
‘ “Indien we weer zouden kunnen geloven dat de toekomst inderdaad afhangt van onze keuzes, dan zouden we weer in een democratie leven. Wie in Nederland wil er nou nog meer asiel-immigranten? Die demonstranten demonstreerden ook voor mij.” Hij is in driedelig grijs gekleed en zijn schoenen zijn gepoetst. “We kunnen stemmen tot we blauw zien, de dames en heren daar onder de Haagse Kaasstolp trekken zich niets en niemandal van onze stem aan. Daarom gaan mensen demonstreren zoáls ze nu doen; dat is niet fraai, en het zet geen zoden aan dijk, maar ik begrijp ze helemaal.” ‘
- ‘” Dat het geen zoden aan de dijk zet, is nog het ergste. Hebt u daar ook gedemonstreerd?” Ze vraagt het met een mengeling van geamuseerd ongeloof en houdt het hoofd een beetje scheef. Een dame van rond de dertig en mooi om te zien. Ze vult direct aan: “Dat demonstreren heeft toch helemaal geen zin, wel? Net zo min als gaan stemmen.”‘
‘”Neen, ik heb daar niet gestaan, maar het zou hebben gekund, ik ben er helemaal voor in de stemming, want ik kom net van een begrafenis.” Hij kijkt op zijn vestzakhorloge, en vervolgt: “Het bestaan van een natie is een plébiscite de tous les jours, zegt Ernest Renan, maar indien je geen natie meer bent, is er ook geen sprake van een dagelijkse volksraadpleging. Dat klinkt toch logisch? U hebt groot gelijk wat dat stemmen aangaat: dat heeft geen enkele zin, maar je moet straks wél zo’n stembiljet bemachtigen en in die bus stoppen, anders denken ze helemáál dat we het in alles met ze eens zijn en dat we met ons allen van mening zijn dat zij de democratie belichamen en dat wij vinden dat ze het goed doen. Bewaar me, laat me niet lachen zeg, de paljassen. Geil op foto-opps, meer zit er niet an.”‘
- ‘”U gaat dus wel stemmen, maar blanco? Dat doe ik nu maar. Zoals in dat boek van José Saramago. Ken u het?”‘
‘”Zeker, ik heb het gelezen. Mag ik vragen hoe blanco u stemt? Wat doet u dan met het stembiljet?”‘
- ‘”Wel, ik deponeer het stempapier gewoon ongeopend, niet-uitgevouwen, in de bus.”‘
‘ Wat?! U vertrouwt erop dat ze het naderhand niet invullen? U hebt immers geen vakje rood gekleurd? Gaat u ervan uit dat ze het tenminste netjes als een ongeldige stem behandelen, en niet anderszins oneigenlijk aanwenden…..?”‘
- ‘”Dat zal toch niet zeker?”‘
‘”Hoezo niet? We hebben intussen te maken met lieden die het optreden van Israël in Gaza niet durven of willen veroordelen, die zich in allerlei bochten wringen om maar niet te hoeven stellen dat Nederland NIET meedoet aan het Eurovisiesongfestival als Israël meedoet, en …… last but not least: wat hebben ze met “het referendum” gedaan? Dacht u dat zulke mensen ook maar een grein gewetenswroeging zouden hebben bij het maltraiteren van stembiljetten als ze de kans krijgen? Deze lieden zijn tot alles in staat om hun posities te behouden. Let wel: ik kan dit niet keihard bewijzen, maar ik leid het af uit wat ze doen en niet doen.”‘
- ‘”Wat kun je anders? Zo heb ik daar niet bij stilgestaan. De voodoo rond het referendum wijst inderdaad niet op een okselfrisse en pronte democratie, nee, dat klopt. Naïef van mij vindt u? Hoe stemt u dan veilig blanco, zonder te kiezen, want er vált niets te kiezen, het is één groot marketinggebeuren waarbij de partijen – de politieke merken – een merkendifferentie toepassen: al die vele soorten margarine komen uit één groot vat, maar ze gaan in tig verschillende verpakkingen en misschien wordt er onderweg nog een scheutje dit of dat aan toegevoegd en een kleurtje, om verschil te suggereren waar dat niet bestaat.”‘
‘ “Merkendifferentiatie, juist, net als bij uw margarine. Veel voodo en hocus pocus, verder verandert er niets, maar de meeste mensen wíllen met alle geweld geloven dat we in een democratie leven. Kijk, ik neem van thuis een blauw of groen vetpotlood of viltstift mee – geén rood! – en zet her en der op het stembiljet of de stembiljtten een groot kruis en ik schrijf erbij dat ik dit systeem niet vind deugen en pas weer ga stemmen, als er iets te kiezen valt. Zo gaat het geheel dan in de stembus. Dat doen mijn kennissen en vrienden ook, vertellen ze mij.”‘
- ‘”Wie garandeert u wat ze dáár dan mee doen? Misschien verloten ze de zetels wel aan de hand van dergelijke stembiljetten. Dan bent u het volgens hen tóch met dit systeem en deze gang van zaken eens. U legitimeert ze en dat is voor hen een vrijbrief om op dezelfde “democratische horrelvoet” verder te strompelen, totdat de wal het schip tenslotte keert – het zal hun tijd wel duren. Of ze het doen, dat weet ik niet, maar in ieder geval zal ik straks geen blanco – dus oningevulde stembiljetten – meer in de bus deponeren, maar in ieder geval wel zo’n biljet in de bus stoppen.”‘
‘”Indien je geen revolutie wil, of ruw demonsteren, dan blijven er weinig alternatieven over. Buiten zelf een margarine-merk in de politieke piste te pluggen. Daar moet je dan wel de zin, het GELD, en het vertrouwen voor hebben. Je zult linksom of rechtsom het spelletje moeten meespelen, totdat je het systeem kunt kantelen of kraken, maar daar is héééél veel geld voor nodig. Is dat voor u en mij de moeite waard? Of hebt u ook maar één leven?”‘
*
*
*
In Den Haag is een anti-immigratieprotest op het Malieveld uit de hand gelopen. NRC 20 september 2025. (www.nrc.nl/nieuws/2025/09/20/demonstranten-betreden-a12-en-raken-slaags-met-politie-bij-anti-immigratieprotest-in-den-haag-a4906852)
Een demonstratie voor een strenger asielbeleid op het Malieveld liep zaterdag uit de hand. De politie werd belaagd en ruiten van het partijkantoor van D66 werden ingegooid. De enorme geweldsuitbarsting had de politie niet voorzien. De politie zegt met een flink aantal agenten aanwezig te zijn geweest bij de demonstratie, „maar dat zo’n 1.200 mensen dit geweld tegen ons plegen, daar ben ik bloedchagrijnig over”, zegt Karin Krukkert van de Haagse politie.
De politie benadrukte dat het wist dat er personen „met slechte intenties” naar de demonstratie zouden komen. Dat er ook personen de A12 zouden gaan blokkeren was niet bekend.