‘ Dus jij ziet in de kerstman van Jos Collignon een als Boris de Peffel Johnson vermomde Hugo de Jonge, de vice-premier van het CDA? En het meiske is Greta Thunberg, die letterlijk van het padje af is en met haar catamaran in Engeland is aangeland? Nou ja, catamaran. Niet zo’n echte, zo een waarmee Malinowski’s argonauten de oceaan bevoeren. Toen was het milieu nog redelijk puur en oceaanzeilen een echt avontuur, zonder de camera’s van de globale sensatiepers en marketing-reclame-bureaus.’
– ‘ Ja, de Collignon-kerstman. Daar kun je een dubbele, of zelfs triple travesty in zien; om de censuur te foppen en op het verkeerde been te zetten. Inspelend op je voorbewuste. Zou kunnen. Kijk maar eens goed naar Santa Claus. Collignon heeft de muts weliswaar diep over de ogen van de kerstman getrokken (he pulls the wool over his own eyes himself), maar aan zijn neus en cupidoboogje herken je Hugo de CDA’er. Een CDA’er als collaborerende kinderlokker. Kijk bijvoorbeeld naar deze tekening van Mirjam Vissers en naar foto’s van De Jonge. Zie je die neus en die mond?’
‘ Je zou dat er in kunnen zien. Afhankelijk van je bestand aan vooroordelen en voorkeuren, immers: “iedere blik is een theorie”; dat zei onze professor methodologie altijd. Ja, die kinderlokker, dat is een mogelijke manier van duiden, waarbij ik Greta zie als personificatie van “het volk” dat als een kind door politici wordt verleid-met-angst, dus verleiding-met-bangmaken-als-stimulatie, in deze context is de opwarming van de planeet die tot de apocalyps zou leiden, de bangmaker.
Ik vraag me af wanneer de ouders van Greta wegens uitbuiting en kindermishandeling zullen worden aangeklaagd. Het is te hopen dat het kind geen blijvende littekens aan deze krankzinnige episode in haar leven zal overhouden.’
– ‘ Tja, een getroubleerd meisje als verdienmodel optuigen. Dat vind ik moreel en ethisch een bijzonder moeilijke hoor. Deze constructie als zodanig zou ieder weldenkend mens al direct wantrouwend moeten maken ten aanzien van het product dat hier aan de man wordt gebracht: geld besteden aan toeters en bellen “ten behoeve van” een noodzakelijke energietransitie, en daar zo’n wicht voor gebruiken. Dit product energietransitie wordt meedogenloos gepushed, en de massa slikt het massaal. Eenieder die zegt: hó’, hó’, laten we even nuchter nadenken, we hoeven niet blindelings, subiet en meteen miljarden aan toeters en bellen te besteden, zonder bijvoorbeeld stil te staan bij de voortgaande productie van junk die ongunstige, nefaste, klimaatverandering – volgens deze gedachte – juist zou bevorderen, iedereen die dat oppert, wordt uitgekreten voor “klimaat-ontkenner.” Laten we bijvoorbeeld beginnen met de productie van junk-goods te verminderen. Die productie vreet grondstoffen en stoot tonnen CO2 en fijnstof uit. Laten we niet met de kraan open dweilen. Maar dáár zullen precies diegenen zich tegen verzetten die ook verdienen aan de toeters en bellen voor het energietransitie-circus.
Ik hoop voor haar dat Greta in ieder geval financieel binnenloopt, en dat de kerstman haar niet met de gebruikelijke kerst-junk afscheept – dat afschepen bijna letterlijk, ik bedoel die catamaran. Daarna kwam de stunt met de Duitse Bundesbahn, die daar niet van gecharmeerd was. ’
‘ Zo’n Greta wordt precies gebruikt om die blindelingse en instant reacties te veroorzaken. Greta zie jij terug in de tekening van Ruben Oppenheimer, die haar aan de muur heeft gehangen. Naast de aartsleugenaar Maxim Verhagen (ook CDA, nu gedumpt bij de bouwers) en die tekening van Ed Nijpels & Carola Schouten, die refereert aan de tekening van Grant Wood. Schouten (CU) is tenslotte een boerendochter-met-een-zoon-van. Het lijkt waarempel op een derderangs keukenmeiden-flutje, maar ook deze interpretatie hangt af van het genre boeken dat je voorkeur heeft en wijze van lezen – de receptie – die je jezelf in de loop der tijd aangewend hebt. Vanwaar jouw motto, ontleend aan H.L. Mencken?’
– ‘O, daar moest ik aan denken toen ik de kop boven het stukje van Trouw-man Cees van der Laan zag: “Ook in Nederland kan de overheid liegen.” Nou en of Cees! En dat doet die overheid dan ook naar hartelust. Alsof het gedrukt staat. Henry Mencken is een journalistiek kanon! Lees bijvoorbeeld zijn Prejudices eens (ISBN: 978 131 426 773 0 & 978-1-60520-622-6) en zijn boek over Friedrich Nietzsche (ISBN: 978-1-884 365 – 31-7). Goddank hebben we in Nederland nog enkele onderzoeksjournalisten die af en toe iets durven schrijven.’
‘ Maar de VVD’er Rutte heeft van Oppenheimer een oberoutfit gekregen: een rok met zwarte strik, geen witte strik. En hij heeft een grijs vest ? Niet wit of zwart, maar daar tussen in: grijs. Rutte draagt echter geen jaquet, de man is onbestemd: tussen, een liminale figuur, een trickster. Ach, whatever, who cares about the dress code. Oppenheimer tekent een soort kerstbuffet. Henk Otten zit er bij als anachronisme, een regent met een kanten slabbetje. Hij doet me denken aan de gothic romans van onder anderen Nathaniel Hawthorne.’
– ‘Nou ja, met een beetje fantasie zie ik er een tafereeltje in Sociëteit de Witte (Den Haag) in, waar men ook “tafels” kent, met tafelpresidenten en zo. Trouwens, Tim heeft zijn tafelpresidentschap recent opgezegd. Dit terzijde. Die zogenaamde klimaattafels komen daar natuurlijk vandaan, de geborneerde aanstellerigheid druipt er af.’
‘ Greta hangt als trofee aan de muur en de gele hesjes liggen als trofee op de vloer van de sociëteit. In Nederland zijn de gele hesjes niet meer dan een papieren tijger, waarover de nomenklatoera loopt. Misschien dat ze in Frankrijk hun tanden nog kunnen gebruiken.
Erg ingewikkeld allemaal. De tekst van Tom-Jan Meeus, waar Ruben Oppenheimer deze tekening bij maakte- of omgekeerd, vind ik minsten zo ondoordringbaar, bijna-hermetisch.’
– ‘ Nou, hermetisch, dat vind ik meevallen: compact, dat wel. Ik wist niet meer wie Valentijn Wösten was, wel wie Johan Vollenbroek is. Dus dat was een opfrisser voor me.
Bekijk de video van Syp Wynia nog maar eens. Wynia zet de Rutte-soap (met de VVD-satelliet-partijen) heel schematisch op een rij.’
‘ Wat ons uit deze recente uiteenzetting van Wynia onder meer glashelder is geworden, is dat Rutte zijn dobberende visieloosheid maskeert en compenseert door op programma’s van Brussel (begrotingstekorten) en Parijs (klimaat-akkoord) te parasiteren. Rutte bedenkt zelf nooit iets, geeft geen richting aan het schip van staat, maar hij gebruikt de bla-bla-bla uit Brussel en Parijs als scherm waarop hij “zijn” beleidagenda’s projecteert, waarbij hij de Nederlandse belangen totaal negeert, of zelfs opoffert. Het móet allemaal, of van Brussel-Berlijn, of van Parijs. Hij, Rutte, kan er niets aan doen, hij voert alleen maar uit.’
– ‘ Naturlijk, want Rutte, werkt via zijn premierschap vooral aan zijn toekomst. “Sorry jongens. Ik vind het ook een rot maatregel, maar tja het moet van mevrouw Merkel, of meneer Macron.” De rest van die Haagse pluchepipo’s en -bimbo’s, gaat gedwee mee in Ruttes wanen. Het Engels kent daar zo’n bijna-onomatopee voor: to be buffeted by. Hé, leuke woordspeling via buffet met de tekening van Oppenheimer: buffet.’
‘ Zeker. O ja, bekijk ook deze voordracht van Cees Hamelink, om in herinnering te krijgen hoe we door de media gemanipuleerd kunnen worden.’
Ruben L. Oppenheimer – cartoons
Mirjam Vissers – karikaturen – cartoons