‘Maar, zeg, dit is voor mij een regelrechte aanhankelijkheidsverklaring van Thierry Baudet aan premier Mark Rutte. ‘ Thilo legt met een verbaasd gezicht de dichtbundel op tafel: ‘ Die Baudet geeft zijn novelle als titel mee: “Van elk waarheen bevrijd.” Dat heeft hij aan Rilke ontleend. Rilke schrijft in zijn gedicht Musik: “Du mehr als wir … von jeglichem wozu befreit.” Ik vind dat regelrecht unheimisch, want hoe wist Rilke toen al – begin twintiger jaren van de vorige eeuw? – dat wij in Nederland zouden worden gezegend met een neoliberale VVD-premier die er prat op gaat van iedere visie gespeend te zijn, en die dat met alle geweld ook zo wil houden? Wozu? Wieso Wozu? Wir machen das einfach so! Ohne Wozu! Trouwens, ik zou die twee – Baudet en Rutte – wel eens in een pianoduel willen zien en horen. Eens kijken of daar muziek in zit.’
‘Heb je dat boek van Baudet gelezen?,’ vraagt Toetema. ‘ Hoe kom je hier zo op? Baudet en een bos uien?’
Thilo: ‘ Ik was op zoek naar beelden van die ontgroening van Baudet door de Tweede Kamer en het afgezeken worden door Rutte – en de rest van de kaasstolpers. Mwah, big deal, want ach, een ontgroening op deze manier, wat is daar tegen. Ik heb het wel pittiger meegemaakt. Baudet hield zich trouwens makkelijk staande en verleidde de kaasstolpers tot het demonstreren van hun groeps- en kuddegeest en kuddegedrag. Dus het werkte wat mij betreft averechts uit voor de plucheklevers. Mijn hemel, wat een niveau zit daar onder die Haagse kaastolp! Ik krijg er de bibberaties van.’
Toet: ‘ Maar het boek? Dat kwam toen niet ter sprake neem ik aan?’
‘Klopt, klopt. Ik kwam via die video uit bij het gesprek bij meneer Wilfred Genee, op youtube, en daar zou het om Baudets boek gaan. Maar meneer Genee leest nooit een boek zei hij, dus ging het daar niet over. Ik heb zelf het boek niet gelezen, maar drie recensies.’
Toet: ‘ Oóóó? Bij Genee ging het niet over het boek? Genee had het boek niet eens gelezen? Waarom dan Baudet uitgenodigd ? Tamelijk onzorgvuldig en nonchalant van meneer Genee. Toch?’
‘ Juist, maar toch goed om als politicus aan dit soort bejegeningen te wennen. Baudet liet zich dat overigens niet aanleunen en liep tenslotte weg. Terecht. Heel goed van Baudet. Je hoeft je tenslotte niet eindeloos te laten piepelen door pygmeeën of ringeloren door hansworsten. Je moet die clip zelf maar bekijken.’
Toetema: ‘ Dat zijn dan je kiezers.’
‘Nou neen, niet helemaal, want daarna belandde ik bij een gesprek met Johan Derksen – ook weer met die meneer Genee, maar die hield zich bij die gelegenheid tamelijk koest – en Derksen had wel op Forum gestemd, zei hij. Derksen gaf ook een heel redelijke toelichting waarom, vond ik. Ik bekijk zulke uitzendingen te weinig. Dat moet ik toch vaker gaan doen, want die mannen zeggen het ongelikt en recht voor z’n raap. Vaak nog geestig ook. Dat is verfrissend, na al dat pompeuze geneuzel met meel in de mond. ’
Toetema: ‘ Vroeger keken we daar geregeld naar. Vandaar die uien. Ik herinner me van Derksen de bos uien nog. Derksen had het onder anderen over keepers die als een bos uien in het doel stonden en als een bos uien naar de verkeerde hoek doken.’
Thilo: ‘Juist. Ja. Ik kreeg vaak de tranen in mijn ogen van die uien, zo realistisch bracht Derksen het. Veel Haagse pipo’s, bimbo’s en jojo’s doen mij ook aan een bos uien denken.’
Toet: ‘ Waar gaat dat boek van Baudet over? Tenminste, volgens de recensies die jij hebt gelezen.’
Thilo: ‘ Nou, vooral over meneer Rutte dus. Vind ik. Ik heb drie recensies gelezen: Arjan Peters, Rob Schouten en Saskia Pieterse. Moet je horen.
Arjan Peters: “En zo krijgen we in kort bestek een portretje van een man die zelfgenoegzaam is, nostalgisch, sentimenteel, onverantwoordelijk, welgesteld en leeg.” Nou moe: zelfgenoegzaam, onverantwoordelijk en leeg. Op wie zou dat kunnen slaan? Ik weet het: alle gelijkenissen en overeenkomsten met levende personen zijn toevallig en onbedoeld, maar toch, onwillekeurig.
Rob Schouten: “ … oudere man wordt verliefd op jong meisje …. een weinig ambitieuze, kunstzinnige en intellectuele man …. een soort geestelijk niemandsland, … de halfbakken hoofdpersoon.” Okay, jong meisje. Hier krijg ik andere associaties bij, bijvoorbeeld aan Lolita van Nabokov, of Marcel Proust, in plaats van Sartres “Walging,” maar goed, Sartre, dat kan ook, want als je niet van meisjes houdt, vervult de gedacht eraan je waarschijnlijk met walging.
Ik herinner me vaag dat de verteller in La Naussée op een bank zit en naar een boomwortel kijkt en dan door walging bevangen wordt. Die wortel, die doet me denken aan de rhizomen van Gilles Deleuze.’
‘ ? Rhizomen?’
‘ Ja. Rhizomen. Die staan voor The Deep State, de wijdvertakte en onontwarbaar verweven privé-belangetjes van politieke pipo’s, die je niet ziet, omdat ze ondergronds worden gehouden, maar die wel hun opstelling en stemgedrag bepalen. Ik noem maar wat. Politieke associaties te over.
Schouten schrijft verder: “ ‘Van elk waarheen bevrijd’ is zeker geen politiek werk, zelfs niet bezield van groot idealisme, of opgezadeld met een maatschappelijke boodschap. “ Maar dan lees ik toch: “ Als deze roman enige bijbedoeling heeft dan wel deze: dat de beschaving dient te winnen, dat we aan de goede kant van de historie moeten staan.” En ook: “Wat was nu belangrijker, in het perspectief van de eeuwen: rechtvaardigheid of schoonheid? Binnenkant of buitenkant?” Nou, dat laatste roept Baudet voortdurend in de Kamer: dat ze zich alleen met de buitenkant van lege dozen bezighouden, een binnenkant zit er niet in. Men schuift het grootste deel van de duurbetaalde tijd met lege dozen heen en weer.
En, zegt Schouten, de roman is in elk geval één ding niet: “een populistische roman.” Nou, dat vind ik zeker in de huidige context nogal politiek. ’
Toetema: ‘ Dat zijn twee recensies. En de derde? ‘
Thilo: ‘ De derde recensie is van Saskia Pieterse in de Groene. Die recensie is het uitvoerigste en de kernzin is voor mij: “Baudets grote aantrekkingskracht is dat hij aan al die andere gekwetste zonen definitieve genezing van de kwetsuur belooft. “
Misschien dat Pieterse hiermee de spijker op de kop slaat en dat dit verklaart waarom Baudet veel jonge mannelijke kiezers trekt. Ik denk aan Jordan Peterson, die zegt dat zo veel mensen naar zijn youtube video’s kijken, omdat hij archetypische verhalen vertelt.’
Toetema: ‘ Oef. Je bent bezig geweest. Ik vind de videoclips die je hebt verzameld erg informatief. Inderdaad. Daar moeten we toch vaker naar kijken. Je ziet de pipo’s met hun lichaamshouding en mimiek in beeld gebracht, zonder dat ze zich daar meestal bewust van zijn. Erg onthullend. Laten we het boek in ieder geval kopen, of we het t.z.t. gaan lezen, hangt nog van zoveel andere dingen af.’
‘Een novella lezen in plaats van een verkiezingsprogram van FvD, bedoel je. Waarom niet?’
♦
Boekbespreking – advocaat Bénédicte Ficq versus FVD-leider Thierry Baudet Pauw 16-05-2018
Published on May 23, 2018 https://www.youtube.com/watch?v=CWuO3T6BJ54
Hele Kamer keert zich tegen Baudet over Marrakesh Immigratiepact – Published on Dec 4, 2018 https://www.youtube.com/watch?v=G2TM-1xOryQ