‘ Twee van de jongelui vragen per email of wij het boek van Specter hebben gelezen en of het al in een van boekenkasten op AF staat.’
– ‘ Neen, ik heb het boek tenminste niet gelezen en of we het al ergens hebben staan, weet ik niet.’
‘ Ze hebben onze posting over Propaganda en Nepnieuws gelezen, waar ook George Kennan opgevoerd wordt. Vraag: Was George Kennan een leerling van Hans Morgenthau?’
– ‘ Dat kunnen ze zelf nazoeken. Ik meen me te herinneren (maar het is héél lang gelden dat we dit behandelden) dat Kennan het in ieder geval eens was met Morgenthau inzake de Monroe-doctrine. ‘
‘ Kennan en Morgenthau waren toch voor machtsevenwicht? En, Morgenthau (Politics among nations) vond dat morele principes die golden tussen individuen, niet per se moesten (konden) gelden in het verkeer tussen staten. Op die lijn zit Mearsheimer ook, meen ik.’
– ‘ Ik lees hier de zin:“… de wortels van het realisme in pikzwarte grond steken.” Die zwarte grond, dat doet me denken aan dat boek Black Earth, dat gaat over de Oekraïne, en is geschreven door een journalist die daar doorheen is gereisd en schreef over onder andere de Krimtataren, Kozakken en Oekraïense nationalisten. Herinner ik me dat goed? Ik zou het moeten nazoeken.’
‘ Tja, en ik lees hier ook: “En als je amper een verhaal over democratie hebt, heeft die theorette ook nog een normatief probleem. Hoe kan het dat een mix van mythisch denken en halve geschiedenislessen toch nog zoveel invloed heeft?”
Dat kun je je inderdaad afvragen. Vooral die mysterieuze entiteit die met de term “democratie” wordt aangeduid. Me dunkt, wanneer je je alleen maar de laatste twee jaar in het Nederland van de Corona-gekte voor de geest haalt, vraag je je inderdaad in gemoede af of we nog wel op een solide verhaal over democratie kunnen bogen.
Niet eens op een klein verhaaltje, een petite theorette, vrees ik. Wat we zich momenteel bijna dagelijks in de Tweede Kamer zien afspelen, dat heeft voor mij niets, maar dan ook helemaal niets met (representatieve) democratie te maken. Dat is een bizarre bananenrepubliek, en het lijkt alleen maar beroerder te worden. Hoe we ook krampachtig doen alsof er niets aan de hand is. Alsof het allemaal de gewoonste zaak van de wereld is.’
– ‘ Voor de kinderen die in dit tijdsgewricht opgroeien, is het dat ook: normaal dus. Huiveringwekkend om te beseffen.
Zeg, zou jij een Klaus Schwab een machtswellusteling noemen? Die man en zijn WEF zien in een verpulverd Oekraïne alleen maar kansen om to build back better. Dat vermoed ik althans sterk. Creatieve vernietiging, cash flows en zo, weet je niet? Duidt dat op machtswellust, of op een gezonde, neoliberale, handels- en markt-geest?’
‘ “Een gezónde neoliberale …”? Zet dit maar op de site. We zien wel wat de jongelui ermee doen. Ik ben trouwens aangenaam verrast over hun alertheid. Complimenten daarvoor. Dat over Morgenthau en Kennan moeten ze maar goed uitzoeken, want dat heb ik absoluut niet meer scherp op m’n netvlies staan. Ik kan er faliekant naast zitten.’